
گیاه بوقناق در طب سنتی به نام های چرخه، خازن بابا، شوکة البیضا، شکاعی و قرصعنه نیز نامیده شده است. وجود مقداری اینولین در گیاه بوقناق سبب شده که به آن کنگر فرنگی وحشی بگویند.
آشنایی با مشخصات گیاه بوقناق
گیاه بوقناق گیاهی علفی و پایا به ارتفاع یک متر است. ساقه ی آن مثلثی شکل و پوشیده از تارهای پنبه ای به رنگ سفید و آبی روشن است. دارای کناره ای بال مانند و خاردار در سراسر طول ساقه ی اصلی و شاخه های آن می باشد. برگ های این گیاه بزرگ و دندانه های منتهی به خاری قوی و نوک تیز، در انتهای ساقه، گل دهنده است. گل های آن به رنگ بنفش، منتهی به خار و به شکل یک طبق ضخیم می باشد.
طبیعت گیاه بوقناق معتدل رو به گرم است.
این گیاه در مناطق معتدل کشور و در استان های کردستان، همدان، اصفهان، آذربایجان و در دامنه های زاگرس می روید.
بخش مورد استفاده این گیاه ریشه و میوه آن است.
نحوه مصرف گیاه بوقناق:
در طب سنتی عرق بوقناق (عرق ریشه) نسبت به خود گیاه کاربرد بیشتری دارد.
نوشیدن ۲ تا ۴ استکان (۱۰۰ سی سی) عرق بوقناق در روز مناسب است.
نحوه مصرف برای بیماران دیابتی با توجه به شرایط زیر تعیین می شود:
• میزان قند خون ناشتا
• پاسخگویی سلول های بدن فرد به عرق بوقناق
• حال عمومی بیمار
• توجه به روند بهبود بیمار دیابتی
• زمانی که میزان قند خون بیمار بالاتر از ۲۰۰ است، هر ۴ ساعت یک استکان از عرق این گیاه را می توان مصرف نمود.
خواص عرق بوقناق:
گیاه بوقناق یا زول که به آن باباخازن نیز می گویند خواص فراوانی برای درمان بیماری ها دارد. این گیاه از جمله داروهای شگفت آوری است که خداوند در طبیعت برای درمان بیماری دیابت قرار داده است .
عرق بوقناق برای پاکسازی کبد:
گیاه بوقناق خاصیت ضد سم دارد و برای پاک سازی کبد از سموم و بازکردن مجاری کبد بسیار مفید می باشد. این عرق برای فعالیت بهتر آنزیم های کبدی مفید است.
عرق بوقناق برای درمان جوش:
مصرف این عرق سبب شفاف شدن صورت و درمان جوش خواهد شد. زیرا خون را تصفیه کرده و کبد را از سموم پاکسازی نموده و به باز کردن مجاری کبدی کمک می کند. به همین دلیل در طب سنتی از عرق بوقناق برای درمان جوش و شفاف کردن پوست نیز استفاده می شود.
عرق بوقناق برای سلامت دستگاه گوارش:
یکی از خواص عرق بوقناق در طب سنتی حفظ سلامت دستگاه گوارش، رفع نفخ معده و روده، درمان یبوست و نرم کردن روده ها است. برای درمان کولیت، تولید صفرا و تجزیه چربی ها بهتر است از عرق بوقناق استفاده نمایید.
فعال کردن لوزالمعده (پانکراس):
این عرق، سبب فعال شدن غدد فوق کلیه و تنظیم ترشح آدرنالین می شود و استرس ، عصبانیت و اضطراب را رفع می کند.
عرق بوقناق برای کاهش حملات قلبی و مغزی:
مصرف عرق بوقناق از بروز سکته های مغزی و قلبی پیشگیری می کند و در طب سنتی سبب درمان ضعف عضله قلب خواهد شد.
بوقناق برای درمان کم خونی:
مصرف عرق گیاه بوقناق سبب درمان کم خونی شده و گلبول های قرمز خون را افزایش می دهد. همچنین سبب درمان بیماری های خونی مانند کم خونی ها و کمبود پلاکت ها می شود.
عرق بوقناق برای درمان ورم و سنگ کلیه:
عرق بوقناق بسیار مدر است و ورم و سنگ کلیه و مثانه را درمان می کند.
عرق گیاه بوقناق برای درمان دیابت و کاهش قند خون:
درمان اصلی دیابت، اصلاح تغذیه به معنای واقعی و کامل آن و ورزش و تغییر الگوهای غلط زندگی است. اما مصرف عرق بوقناق می تواند سبب کاهش قند خون و درمان بیماری دیابت شود. این عرق موجب تحریک ترشح انسولین از لوزالمعده می گردد. ترشح انسولین را افزایش می دهد و به کاهش قند خون کمک می کند. بیماران دیابتی باید هر ۴ ساعت یک استکان عرق بوقناق را میل کنند تا از اثرات معجزه آسای آن در درمان تدریجی دیابت بهره ببرند.
موارد احتیاط و منع مصرف عرق بوقناق:
عرق بوقناق را با داروهای شیمیایی کاهنده قند خون مصرف نکنید. مصرف عرق بوقناق سبب خشک شدن شیر مادران شده پس نباید آن را در دوران شیردهی مصرف کنید.
در نوشیدن دمنوش یا عرق این گیاه افراط نکنید. زیرا با خوردن این عرق فشار خونتان کاهش می یابد و احساس بی حالی برای افراد ایجاد می کند.
از آنجا که مصرف این گیاه سبب افت فشار خون می شود. بنابراین توصیه می شود همراه با خرما یا عسل استفاده شود.