انواع خیار، خواص خیار و کاربرد غذایی و دارویی آن

در این مطلب با خواص خیار، انواع خیار و کاربرد آن در آشپزی و درمان آشنا خواهیم شد؛ با ما همراه باشید.

آشنایی با خیار:

خیار گیاهی علفی و یک ساله، دارای ساقه ای خزنده و پوشیده از خارهای نازک و خشن است. بوته خیار پیچک دار و گل های آن زرد و دو نوع نر و ماده هستند.

برگ های آن بزرگ و دندانه دار است. میوه آن دارای رنگ سبز تیره و روشن و بسته به نوع و نژادهای مختلف ممكن است كوچک یا بزرگ باشد. خیار دارای پوست نازک،  گوشتی بسیار مرطوب با دانه های خوراکی است. خیار میوه ای چهار فصل از تیره ی کدوییان است و از خانواده صیفی جات محسوب می شود.

انواع خیار، خواص خیار و کاربرد غذایی و دارویی آن
*****

ترکیبات و طبیعت خیار

خیار حاوی مواد هیدروکربنه، ازته، مواد گوگردی و کمی چربی است. همچنین دارای ویتامین های A، C و K و املاحی از قبیل منگنز, کربنات کلسیم و سلولز است. در روغن دانه خیار که رنگ آن زرد روشن با طعمی شبیه به طعم روغن زیتون است، اسیدهای چرب اشباع شده مانند اسید استئاریک، اسید پالمیتیک و اسیدهای اشباع نشده مانند اسید اولئیک و اسید لینولئیک وجود دارد.

طبع خیار سرد و تر است.

انواع خیار:

خیار به ۳ نوع کلی خیار سبز ( خیار گلخانه ای، خیار درختی و خیار خاردار )، خیار چنبر (یا خیار شنگ) و خیار سفید تقسیم بندی می شود.
در تقسیم بندی جزئی تر انواع خیار شامل موارد زیر است:

خیار سبز:

از رایج‌ترین نوع خیار همان خیار سبز می‌باشد که با نام های گوناگونی همچون خیار بادرنگ، حیارزه، فلوموس و … شناخته می شود.

خیار چنبر معمولی:

خیار چنبر ارمنی:

انواع خیار، خواص خیار و کاربرد غذایی و دارویی آن
*****

خیار بیتر ملون یا کارلا:

این نوع خیار در رنگ ها و گونه‌های مختلفی تولید و عرضه می شود. کارلا گیاهی گرمسیری و نیمه گرمسیر است. بر روی سطح این نوع خیار برجستگی‌هایی وجود دارد که آن را از سایر خیارها جدا می‌کنند.

خیار خسیب پرگل هندی:

این نوع خیار گلخانه‌های و پر گل دارای میوه‌ای کشیده و شیاردار می‌باشد. دارای برگ های پهن به رنگ سبز می باشد و میوه گیاه سبز روشن است.

خیار لیمویی:

خیار شاخدار آفریقایی:

خیار خالدار:

نوعی خیار خالدار است که در رنگ های سفید و سبز کشت می‌شود.

خیار خار پشت یا جوجه تیغی:

خیار مشک:

گیاهی چند ساله و علفی از خانواده کدوییان است و رشد سریعی دارد. دارای میوه‌ای خوشمزه و شیرین می‌باشد.

خیار گرد ایتالیایی  :

خیار گرد ایتالیایی خیاری کوچک، گرد، سبز یک دست و دارای بوی مطبوعی می باشد.این خیار طعم دار و شیرین است و دارای موادی برای هضم بهتر غذا می باشد.

برای تازه خوری مناسب است.

خیار مکزیکی :

انواع خیار، خواص خیار و کاربرد غذایی و دارویی آن
*****

خیار سیب سبز ریچارد :

خیار سیب سبز ریچارد کروی و سبز رنگ است. اندازه میوه آن ۵ تا ۸  سانتی متر می باشد. برای تازه خوری و ترشی مناسب است.

خیار سفید تایلندی :

خیار سفید تایلندی خیاری با اندازه متوسط، سفید و دارای بوی مطبوعی می باشد. دارای پوستی نازک و سفید است. برای تازه خوری و آشپزی استفاده می شود.

خیار سفید مینیاتوری:

خیار زرد زیردریایی :

خیار جالیز اصفهان :

این گیاه بومی هند می باشد. خیار اصفهانی گیاهی است یک ساله و بالارونده که طول آن تا ۳ متر نیز می رسد. دارای برگ های گرد و ساقه های گوشه دار است. بذرهای خیار اصفهانی به صورت طبیعی یک پایه می باشد.

مهمترین خواص خیار

۱- خواص خیار به عنوان منبعی از آنتی اکسیدان

آنتی‌اکسیدان‌ها موادی هستند که مانع از اکسیداسیون می‌شوند. اکسیداسیون نوعی واکنش شیمیایی است که موجب تشکیل اتم‌های بسیار واکنش‌پذیر با الکترون‌های جفت‌نشده می‌شود که به نام «رادیکال‌های آزاد» معروفند. تجمع رادیکال‌های آزاد مضر موجب بروز برخی از بیماری‌های مزمن می‌شود. استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد با ابتلا به سرطان‌ها، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های ریوی و بیماری‌های خود ایمنی ارتباط مستقیم دارد. میوه‌ها و سبزیجات از جمله خیار سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که احتمال بروز این پدیده را کاهش می‌دهند.

پودر خیار نسبت به خیار معمولی محتوی مقدار بیشتری آنتی‌اکسیدان‌ است.

این میوه محتوی مقادیری از فلاونوئید‌ها و تانن‌هاست، دو گروه از ترکیباتی که به‌طور مؤثر با اثرات رادیکال‌های آزاد مقابله می‌کنند.

۲- تأمین آب مورد نیاز بدن

وجود آب برای عملکرد طبیعی بدن ضروری است و نقش‌ مهمی در فعل و انفعالات بازی می‌کند. آب در تنظیم دمای بدن، دفع مواد زائد و انتقال مواد مغذی در بدن نقش مؤثری دارد. تأمین آب کافی بر فعالیت‌های بدن (از عملکرد فیزیکی گرفته تا سوخت‌وساز) تأثیر می‌گذارد. بیشتر نیاز بدن به مایعات با مصرف آب و سایر نوشیدنی‌ها تأمین می‌شود. این امکان وجود دارد که ۴۰٪ از آب مورد نیاز اشخاص از طریق خوردن غذاها دریافت شود.

میوه‌ها و سبزیجات از غذاهایی هستند که به تأمین آب مورد نیاز کمک می‌کنند. از آن‌ جایی‌ که ۹۶٪ خیار از آب تشکیل شده است، مصرف آن می‌تواند راهی مؤثر برای تأمین مایعات بدن باشد.

۳- خواص خیار برای کمک به کاهش وزن

خیار تغذیه ای مناسب برای کاهش وزن است. زیرا در درجه‌ی اول کالری پایینی دارد. هر فنجان خیار تنها ۱۶ کالری دارد. خیار به سالادها، ساندویچ ها و دورچین بشقاب ها طعم و تازگی می‌بخشد و می‌تواند جایگزینی برای غذاهای پرکالری باشد.

علاوه براین، وجود مقدار زیاد آب در خیار به کاهش وزن کمک می‌کند. مطالعات نشان می دهد مصرف غذاهای دارای مقدار بالای آب و کالری پایین می‌تواند باعث کاهش وزن شود.

۴- کاهش قند خون

نتایج مطالعات نشان می دهد خیار می تواند در کاهش قند خون و پیشگیری از برخی از عوارض دیابت مؤثر باشد. دانشمندان در طی تحقیقاتی که بر روی حیوانات انجام شده به این نتیجه رسیده اند که خیار می توناد به کاهش مؤثر و کنترل قند خون کمک کند. پوست خیار می تواند بسیاری از عوارض دیابت را از بین ببرد. در پژوهشی آزمایشگاهی مشاهده شد که خیار در کاهش استرس‌ اکسیداتیو و پیشگیری از عوارض ناشی از دیابت مؤثر است. البته تأثیرات خیار روی قند خون محدود به مطالعات آزمایشگاهی و مطالعات روی جانوران است و برای اثبات قطعی آنها نیاز به انجام مطالعات بیشتر است.

۵- خواص خیار برای کمک به بهبود گوارش

مصرف خیار به تنظیم حرکات روده‌ای کمک می‌کند. کم‌آبی بدن یکی از علل اصلی یبوست است. عدم توازن آب بدن حرکت مدفوع را دشوار می‌کند. خیار با آب فراوانی که دارد به تأمین آب بدن کمک می‌کند. در نتیجه از یبوست پیشگیری و به دفع راحت‌تر مدفوع کمک می‌کند.

علاوه بر این، فیبر موجود در خیار حرکات روده‌ای را تنظیم می‌کند. خیار محتوی نوعی فیبر محلول به‌نام پکتین است که به حرکات روده‌ای کمک می‌کند. . علاوه بر این، پکتین با تقویت باکتری‌های مفید موجود در روده به سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند.

انواع خیار، خواص خیار و کاربرد غذایی و دارویی آن
*****

۶- تقویت پوست و مو

خیار سرشار از آب است و مصرف آن برای شفافیت پوست مفید است. اگر پوست خیار را دوست ندارید آن را دور نریزید. پوستخیار برای تسکین خارش پوست و آفتاب سوختگی مفید است. برای از بین بردن پف چشم و گود رفتگی زیر چشم می توانید از خیار استفاده کنید، زیرا خواص ضدالتهابی آن برای رفع این قبیل مشکلات کار ساز است.

همچنین سیلسیوم و گوگرد موجود در خیار به رشد سریع تر موها کمک می کند. برای این که بیشتر از خواص این سبزی بهره مند شوید آب آن را با آب هویج یا آب اسفناج مخلوط کنید.

۷- خواص خیار برای رفع بوی بد دهان

یک حلقه خیار را به سقف دهان بچسبانید و به مدت سی ثانیه با زبان نگه دارید. ترکیبات فیتوشیمیک موجود در خیار باکتری های دهان را که باعث بوی بد می شوند خنثی می کند. آب خیار هم برای افرادی که از مشکلات مربوط به لثه و دندان ها رنج می برند مفید است. خیار منبع فوق العاده فیبرهای غذایی است که این فیبرها هم برای حفظ سلامت دهان و دندان موثر هستند.

طرز تهیه دو ماسک با خیار

-آب خیار را با چند قطره آبلیمو ترکیب کنید. این ترکیب را مانند ماسک روی صورت خود اعمال کنید. بگذارید مدتی روی پوست بماند و سپس با یک حوله مرطوب آن را خشک کنید. این ماسک به جوان سازی پوست کمک می کند.

– ۲ ورقه خیار ۱ سانتی متری، ۱ قاشق غذاخوری ماست یونانی، ۱ قاشق چایخوری ژل آلوئه ورا، ۱ قاشق چایخوری عسل و  نصف  قاشق چایخوری آبلیمو را تهیه کنید.

ابتدا خیار را در مخلوط کن بریزید و پوره کنید و سپس بقیه مواد را به آن اضافه کنید.  یک لایه از این ماسک را بر روی پوست تمیز بگذارید و اجازه دهید ۵ دقیقه بماند. باقی مانده مواد را نیز به همین صورت به پوست خود بمالید.  زمانی که خشک شد، ابتدا آن را با آب ولرم  و بعد با آب سرد بشویید. این ماسک باعث بسته شدن منافذ پوست می شود.

موارد استفاده و طرز نگهداری از خیار

بافت ترد و طعم تازه، خیار و خیارشور را به غذایی عالی برای استفاده در سالادها و ساندویچ‌ها تبدیل کرده است. می‌توانید خیار را به‌عنوان میان‌وعده‌‌ای کم‌کالری همراه با روغن زیتون، نمک یا سایر چاشنی‌ها مصرف کنید.

خیار را می توان به مدت یک هفته در یخچال نگه داری کرد. اگر پوست خیار را کنده اید، میتوانید آن را در ظرف بدون هوا نگه داری کنید تا رطوبت آن از بین نرود. برای تغذیه بهتر، بهتر است که خیار را ۲ تا ۳ روز پس از خرید مصرف کنید. همچنین برای جلوگیری از پلاسیدگی و شل شدن نباید برای مدت طولانی در دمای اتاق قرار بگیرد.

موقع خریدن خیار به تازه بودن آنها دقت کنید رنگ خیار باید سبز روشن تا تیره باشد و بافت سفت داشته باشند. از خریدن خیار های که دارای نقطه یا پارگی و یا رنگ زرد هستند بپرهیزید. قبل از مصرف، آن ها را با دقت بشویید تا آفت کش ها و دیگر مواد شیمیایی مضر روی پوست خیار از بیرون برود.

انواع خیار، خواص خیار و کاربرد غذایی و دارویی آن
*****

عوارض جانبی مصرف بیش از حد خیار

مصرف خیار ممکن است باعث ایجاد حساسیت، خارش و ورم، به خصوص در حفره دهان شود. با پختن آن خیار میتوان از این مشکل جلوگیری کرد.

به دلیل وجود ترکیباتی ممکن است باعث مشکلات گوارشی در برخی از افراد شود. با خوردن خیار هایی که اصلاح نژادی شده اند و این ترکیب در آنها وجود ندارد میتوان از این مشکل جلوگیری کرد.

مصرف بیش از اندازه خیار ممکن است باعث طاسی شود.

قبل از استفاده از هرگونه ماسک بر روی پوست از عدم آلرژی به آن اطمینان حاصل کنید. در صورت هرگونه بیماری قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.