آشنایی با خواص سیب زمینی و فواید آن برای ورزشکاران و زنان باردار

در این مطلب به بررسی خواص سیب زمینی برای ورزشکاران و زنان باردار و همچنین عوارض مصرف بیش از حد سیب زمینی می پردازیم؛ با ما همراه باشید.

 

آشنایی با سیب زمینی:

سیب زمینی از گیاهان غده ای و هم خانواده گوجه فرنگی، بادمجان و فلفل می باشد. سیب زمینی با اینکه به خانواده سبزیجات تعلق دارد اما به دلیل کربوهیدرات فراوان از نظر غذایی چهارمین محصول غذایی پرمصرف بعد از برنج، گندم و ذرت محسوب می‌شود. سیب زمینی گونه‌های مختلفی دارد که معمولاً با نام زودرس، معمولی و اصلی توصیف می‌شوند.

گونه اصلی بیشتر از سایر گونه ها فضای باغچه را اشغال می‌کنند، اما اگر می‌خواهید مقداری از آن را ذخیره کنید، بهترین گونه برای انبار کردن است. سیب زمینی یکی از مواد غذایی اصلی مورد استفاده در پخت و پز در سراسر نقاط جهان محسوب می شود. سیب زمینی بیش از ۱۰۰۰۰ هزار سال پیش در آمریکای جنوبی کشت می‌شد و اولین‌بار در ابتدای قرن ۱۶ میلادی توسط گروهی از جهانگردان اسپانیایی به اروپا آورده شد.

 

 

انواع سیب زمینی

سیب زمینی ها بر اساس طعم، اندازه، شکل، رنگ و میزان محتوای نشاسته ای به انواع گوناگونی تقسیم بندی می شوند. پوست سیب زمینی به رنگ های زرد، قهوه ای، صورتی، قرمز و ارغوانی (آبی) موجود می باشد. خود سیب زمینی نیز یا سفید است و یا همرنگ پوست خود.

 

۱- سیب زمینی پوست قهوه ای:

پوست قهوه ای و درون سفید دارد. شکل آن کشیده است و سطح آن زبر و ناهموار است. میزان نشاسته آن زیاد و آب کمتری دارد. این نوع بهترین سیب زمینی برای سرخ کردن و پختن می باشد.

۲- سیب زمینی با پوست زرد: 

پوست زرد رنگ دارد و طعم کره می دهد. برای پختن و تهیه پوره مناسب است.

۳- سیب زمینی شیرین:

دارای مغز زرد، سفید و یا نارنجی رنگ است. ارزش تغذیه ای بالایی دارد.

۴- سیب زمینی های انگشتی:

کوچک و باریک هستند.

۵- سیب زمینی قرمز:

پوست قرمز و درون سفید دارد. برای آب پز کردن، بخار پز کردن و تنوری کردن مناسب است.

 

 

ترکیبات و طبیعت سیب زمینی

سیب زمینی حاوی پروتئین، نشاسته، سلولز، کلسیم، فسفر، پتاسیم، آهن، سدیم و ویتامین های B1، B2، B3، C و A می باشد. سیب زمینی یک ماده غذایی مغذی و کم چرب است. سیب زمینی شیرین منبع بسیار خوب ویتامین A و C می باشد. در سیب زمینی های دیگر میزان ویتامین A بسیار ناچیز است. سیب زمینی آب پز، بخار پز، تنوری و کباب شده بهترین شکل مصرف سیب زمینی می باشند.

طبع سیب زمینی سرد و تر است.

 

خواص سیب زمینی و فواید آن برای سلامتی

 

۱- خواص سیب زمینی برای رشد و تقویت عضلات

بدنسازان روزانه به مقادیر زیادی کالری بدون چربی و پروتئین نیاز دارند. یک عدد سیب زمینی متوسط دارای ۱۱۰ کالری و کربوهیدرات فراوان است و برای تأمین انرژی بدن بدنسازان مفید می باشد. ورزشکاران بهتر است برای تأمین کربوهیدرات مورد نیاز خود، ترکیبی از سیب زمینی شیرین و سیب زمینی معمولی پخته را در طول روز مصرف کنند.

علاوه بر آن سیب زمینی حاوی ویتامین C، ویتامین B6 و پتاسیم، تیامین، نیاسین و منیزیم است که همگی برای رشد عضلانی مفید هستند.

 

 

۲- رفع حلقه‌های تیره‌ی دور چشم

سیب زمینی یک ماده‌ی طبیعی برای از بین بردن نقاط تیره‌ی روی پوست است و به طور طبیعی زیر چشم را روشن می‌کند. بنابراین، با استفاده از آب سیب زمینی یا سیب زمینی به طور مستقیم در ناحیه‌ی آسیب‌دیده می‌توانید حلقه‌های تیره‌ی زیر چشم‌تان را از بین ببرید و تیرگی نقاط مختلف پوست را برطرف کنید.

– برای برطرف کردن تیرگی زیر چشم یک سیب زمینی خام را پوست بکنید و آن را به قطعات بزرگ خرد کنید. قطعات سیب زمینی را در یک پارچه یا دستمال بریزید و آن را زیر چشم‌ به مدن ۱۵ تا ۲۰دقیقه نگه دارید. بعد از آن ناحیه را با آب گرم شستشو دهید. این کار را به طور منظم انجام بدهید تا حلقه‌های تیره به میزان قابل توجهی کاهش یابند. همچنین می‌توانید آب سیب زمینی را با پنبه‌ زیر چشم‌ بمالید تا به این ترتیب حلقه‌های تیره محو شوند.

– برای از بین بردن نقاط تیره‌ی روی پوست سیب زمینی بدون پوست را در مخلوط کن له کنید. آن را روی صورت خود پخش کنید. پوست را به نرمی ماساژ دهید. پس از ۵ دقیقه سیب زمینی له شده را با مالش دادن از روی صورت بردارید. سپس صورت را با آب شستشو دهید.

– برای از بین بردن لکه‌های صورت از آب سیب زمینی خنک به عنوان یک مایع شستشوی صورت به صورت روزانه استفاده کنید. این روش درمانی می‌تواند به شما کمک کند که از شر لکه‌های تیره خلاص شوید و پوستی روشن و بدون نقص داشته باشید.

۳- خواص سیب زمینی برای درمان چین و چروک و خشکی پوست

سیب زمینی به عنوان یک عامل زیبایی ضدپیری مؤثر در نظر گرفته می‌شود. استفاده‌ی منظم از آب سیب زمینی به پوست شما درخشش و سلامتی می‌دهد. آب سیب زمینی همچنین کمک می‌کند که پوست‌ نرم شود و چین و چروک را از پوست دور نگه می‌دارد. علاوه بر آن سیب زمینی به شما کمک می‌کند که در عرض چند دقیقه به پوستی نرم دست پیدا کنید.

– برای نرم کردن پوست‌های خشک با مخلوط کردن سیب زمینی رنده شده و نصف قاشق چایخوری پنیر کورد یک ماسک صورت تهیه کنید. ماسک را روی صورت پخش کنید، اجازه بدهید به مدت ۲۰ دقیقه بماند و سپس آن را بشویید.  این ترکیب به عنوان یک ماسک ضدپیری عمل می‌کند و پوست را به صورت عمقی آبرسانی می‌کند.  این ماسک همچنین کمک خواهد کرد تا رطوبت به پوست خشک برسد و به این ترتیب خطوط ریز روی صورت به طور مؤثر از بین می‌روند.

 

 

۴- درمان آفتاب‌سوختگی و از بین بردن سلول های مرده پوست

سیب زمینی دارای تأثیری فوق‌العاده برای درمان آفتاب‌سوختگی است. همچنین می‌تواند سلول‌های مرده‌ی روی پوست صورت را از بین ببرد.

– برای درمان آفتاب‌سوختگی برش‌های سیب زمینی پوست کنده را در مناطق آسیب دیده قرار دهید. روش دیگر این است که می‌توانید آب سیب زمینی را در قسمت آسیب‌دیده‌ی پوست مالش دهید. این کار باعث نرم و خنک شدن پوست می‌شود و تیرگی پوست را کاهش می‌دهد.

– برای از بین بردن سلول‌های مرده‌ی پوست سیب زمینی رنده‌شده را به مدت ۱۰ دقیقه بر روی پوست صورت بمالید. پس از گذشت این زمان صورت را با آب شستشو دهید.انجام این کار به طور منظم، پوست شما را جوان و پرطراوت می‌کند.

۵- خواص سیب زمینی برای درمان خارش و نیش حشرات

برای این منظور یک تکه سیب زمینی خام را به مدت چند دقیقه در منطقه‌ی آسیب‌دیده قرار دهید.برای تسکین سریع، باید این کار را چندین بار در روز انجام بدهید.

۶- از بین بردن پف چشم

برای حذف پف چشم مخلوطی از خیار و آب سیب زمینی را روی صورت‌ به خصوص در اطراف چشم پخش کنید. خیار حاوی اسید اسکوربیک و اسید کافئیک است و سیب زمینی دارای نشاسته مایع و کاتالاز است. این دو ماده تأثیر به سزایی در روشن کردن پوست و درمان پف زیر چشم‌ها دارند.

۷- خواص سیب زمینی برای سلامت موها

سیب زمینی ماده‌ای طبیعی و فوق‌العاده است که به شما کمک می‌کند موهایی سالم داشته باشید. همچنین پوست سیب زمینی را می‌توان برای بازگرداندن رنگ موهای خاکستری استفاده کرد.

برای مبارزه با ریزش مو، می‌توانید با استفاده از سیب زمینی و عسل یک ماسک مخصوص مو تهیه کنید.

۸- رفع اشتهای کاذب

سیب زمینی از کربوهیدرات‌های پیچیده و مواد مغذی ساخته شده‌ است. این ماده‌ی خوراکی نه تنها مضر نیست بلکه یک سیب زمینی متوسط که به درستی پخته شده فقط ۲۶ کالری دارد و به همین دلیل انتخاب بسیار خوبی برای رژیم کاهش وزن است. سیب زمینی دارای شاخص گلیسمی پایینی است و به همین دلیل احساس سیری می‌دهد. کربوهیدرات‌های پیچیده‌ی موجود در آن بسیار کندتر از قند، بیسکویت و مواد خوراکی این چنینی تجزیه می‌شود و دلیل سیرکننده بودن آن همین است. خوردن یک سیب زمینی برای ناهار، فرد را سیر نگه می‌دارد و گرسنگی‌های کاذب را دور نگه می‌دارد.

 

 

۹- خواص سیب زمینی برای سیستم گوارش

سیب زمینی عمدتاً حاوی کربوهیدرات است و چربی یا پروتئین ندارد، به همین دلیل انتخاب خوبی برای کسانی است که نمی‌توانند مواد غذایی سخت را هضم کنند. در مورد میزان مصرف سیب زمینی دقت کنید چرا که مصرف بیش از حد آن می‌تواند منجر به اسیدی شدن معده شود. فیبر موجود در سیب زمینی کمک می‌کند که روده‌ها حرکات مناسبی داشته باشند.

۱۰- پیشگیری از بیماری‌های قلبی – عروقی

سیب زمینی منبع خوبی از کربوهیدرات‌ها، پروتئین، کلسیم، نیاسین و ویتامین C و ب کمپلکس است. این ترکیبات به مبارزه با بیماری‌های قلبی و حفظ حالت طبیعی فشار خون کمک می‌کنند. سیب زمینی حاوی کاروتنوئیدها است که نقش مهمی در حفظ سلامتی دارند. این ماده‌ی خوراکی همچنین حاوی فلاونوئیدها است که کلسترول بد را در سطح پایین نگه می‌دارند.

۱۱- خواص سیب زمینی برای کاهش استرس

سیب زمینی مقادیر بالایی از ویتامین B۶ دارد و به این ترتیب به ترمیم سلول‌ها کمک می‌کند. اضافه کردن آن به رژیم غذایی شما باعث افزایش بازسازی سلول‌ها می‌شود و منجر به بهبود خلق و خو و کم‌تر شدن استرس خواهد شد. انتقال دهنده‌های عصبی، یعنی سروتونین و دوپامین، با ویتامین B۶ ساخته می‌شوند که برای تنظیم خلق و خوی مورد نیاز است.

۱۲- از بین بردن زگیل

پوست یک سیب زمینی‌ خام را بگیرید و مانند باند روی زگیل بگذارید. آن را با چسب در محل ثابت کنید. نتیجه را در عرض یک یا دو هفته مشاهده خواهید کرد.

۱۳- خواص سیب زمینی برای تنظیم فشار خون

نتایج پژوهش ها نشان می دهد که پتاسیم موجود در سیب زمینی‌ می‌تواند فشار خون را پایین بیاورد. تنها چند وعده مصرف سیب زمینی‌ در روز، فشار خون را بدون افزایش وزن کاهش می‌دهد.

 

 

۱۴- تنظیم عملکرد روده

وجود فیبر در رژیم غذایی ضروری است تا عملکرد روده حفظ شود. محتوای فیبر زیاد سیب زمینی کمک می‌کند شکم یک روند با ثبات داشته‌باشد و از سرطان روده پیشگیری می‌کند. یک سیب زمینی‌ کامل بیش از ۳ گرم فیبر مورد نیاز بدن را تأمین می‌کند. طبق نظر پزشکان این معجزه‌ی پوست سیب زمینی است.

۱۵- خواص سیب زمینی برای پیشگیری از سرطان پستان

عصاره‌ی سیب زمینی بنفش و سیب زمینی سفید معمولی باعث توقف رشد سلول‌های سرطان پستان در تست‌های آزمایشگاهی شده است. از این عصاره‌ها برای ساخت تاموکسیفن، داروی سرطان پستان، استفاده می شود.

۱۶- بهبود رنگ موهای خاکستری

پوست سیب زمینی می‌تواند به کاهش سفید شدن موها کمک کند.

– یک فنجان پوست سیب زمینی را در یک تابه بریزید. دو فنجان آب اضافه کنید و آن را به جوش بیاورید. وقتی که آب جوشید، شعله را پایین بیاورید. و اجازه دهید به مدت پنج تا هشت دقیقه به حالت نیم‌جوش باشد. شعله را خاموش کنید و اجازه دهید مخلوط به طور کامل سرد شود. مخلوط را صاف کنید و مایع حاصل را در یک ظرف شیشه‌ای بریزید و چند قطره از روغن معطر مورد علاقه‌تان را به آن اضافه کنید. پس از شستشو با شامپو، استفاده از نرم‌کننده و آبکشی موها، از این مایع معطر برای ماساژ دادن سر استفاده کنید. این فرآیند را هر بار که از شامپو استفاده می کنید برای خلاص شدن فوری از موهای خاکستری تکرار کنید.

۱۷- خواص سیب زمینی برای تقویت سیستم ایمنی

سیب زمینی غنی از بتاکاروتن است که یک آنتی‌اکسیدان قوی محسوب می شود. همچنین ویتامین C، ب کمپلکس، آهن و فسفر تقویت‌کننده‌ی سیستم ایمنی هستند و می‌تواند از بدن در برابر عوامل بیماری زا محافظت کنند.

۱۸- ضد التهاب

سیب‌زمینی به دلیل وجود بتاکاروتن، ویتامین C و منیزیم خواص ضدالتهابی دارد و در درمان التهاب داخلی و خارجی مؤثر است. آبی که سیب زمینی در آن آب‌پز می‌شود، می‌تواند به صورت موضعی روی مفاصل استفاده شود تا درد را تسکین دهد.

 

 

۱۹- خواص سیب زمینی برای کنترل آسم

سیب زمینی برای درمان گرفتگی بینی، نایژه و ریه‌ها مؤثر است و به این ترتیب باعث بهبود آسم می‌شود. عطر به خصوصِ آن به این خواص کمک می‌کند.

۲۰- برونشیت

تمرکز ویتامین C، آهن و سایر مواد مغذی به درمان برونشیت کمک می‌کند. اعتقاد بر آن است که سیب‌زمینی ، به دلیل طعم شیرین و مواد مغذی‌اش که بر دمای بدن تاثیر می‌گذارند، قادر به گرم کردن بدن است. این خاصیت نیز همراه با اثر قوی آن بر احتقاق، برای افرادی که از برونشیت رنج می‌برند مفید است.

۲۱- خواص سیب زمینی در بارداری

یک فنجان سیب زمینی پخته شده به همراه پوست حاوی ۱۹۲۲ میکروگرم ویتامین A است. این میزان از ویتامین A تقریبا معادل ۳۰۰ درصد نیاز توصیه شده‌ی روزانه برای مصرف این ویتامین است.

یکی از کارکردهای ویتامین C کمک به جذب آهن است. آهن ماده‌ی معدنی بسیار مهمی برای بدن مادر و نوزاد به شمار می‌رود. یک فنجان سیب زمینی پخته شده با همراه پوست حاوی ۳۹.۲ میلی‌گرم ویتامین C است. این میزان از ویتامین C معادل نصف مقدار توصیه شده‌ی روزانه برای این ویتامین است.

علاوه بر آن سیب زمینی حاوی آهن نیز هست.

یکی از مشکلات رایجی که زنان باردار با آن مواجه هستند، یبوست است. با مصرف روزانه ۲۲ الی ۲۸ گرم فیبر می‌توانید مشکلات دستگاه گوارش‌ را به حداقل برسانید. زنان باردار باید روزانه ۲۸ الی ۳۴ گرم فیبر مصرف کنند. یک فنجان سیب زمینی حاوی حدود ۶.۶ گرم فیبر است.

زنان شیرده نیز باید مصرف پتاسیم را تا روزانه ۵.۱ گرم افزایش دهند. سیب زمینی حاوی ۹۵۰ میلی گرم پتاسیم است. مصرف سیب زمینی هم برای زنان باردار و هم برای زنان شیرده مفید است.

ویتامین B6 یکی از مهم‌ترین ویتامین‌هایی است که باید در دوران بارداری به آن اهمیت زیادی داده شود، زیرا این ویتامین باعث تشکیل گلبول‌های قرمز خون و پیشگیری از تهوع صبحگاهی می‌شود. به زنان باردار توصیه می شود روزانه ۱.۹ میلی گرم ویتامین B6 مصرف کنند. یک فنجان سیب زمینی حاوی تقریبا ۰.۶ میلی گرم ویتامین B6 است.

 

 

سیب زمینی ترشی

سیب زمینی ترشی، گیاهی است پایا از تیره مرکبات که گل هایش شبیه گل های آفتابگردان است ولی طبق گل آن کوچک تر از آفتابگردان می باشد و دارای غده های زیرزمینی است. اصل و منشأ آن از آمریکای شمالی بوده و از آنجا به نقاط دیگر دنیا راه یافته است. این گیاه در ایران نیز پرورش می یابد. غده های سیب زمینی ترشی که به نام اینولین شناخته می شود را به صورت خام در سرکه قرار داده و از آن ترشی تهیه می کنند. سیب زمینی ترشی برای درمان مبتلایان به مرض قند و نارسایی کلیه ناشی از اوره زیاد خون مفید است.

 

عوارض و مضرات مصرف بیش از حد سیب زمینی

زیاده روی در مصرف سیب زمینی آب پز می تواند باعث افزایش وزن، فشار خون بالا، افزایش قند خون در افراد مبتلا به دیابت و مشکلات گوارشی شود.

مصرف سیب زمینی سبز یا دارای جوانه ممکن است باعث تهوع و استفراغ، سردرد و اسهال شود. مواد سمی در این سیب زمینی ها حتی با پخت و پز نیز از بین نمی رود.

زنان باردار از مصرف زیاد سیب زمینی خودداری کنند زیرا خطر ابتلا به دیابت بارداری وجود دارد.