
در این مطلب با خواص خربزه و عوارض مصرف بیش از حد آن آشنا خواهیم شد؛ با ما همراه باشید.
آشنایی با خربزه:
خربزه نوعی ملون از خانواده کدوئیان است. گیاه خربزه در مناطق گرمسیر رشد می کند و ساقه هایی طویل دارد. عمر این گیاه یک سال است. این گیاه معمولاً در فصل بهار و بعد از سرما کاشته می شود. خاک عمیق و منفذ دار برای رشد خربزه مناسب است و مانند دیگر ملونها بر سطح زمین رشد میکند.
این میوه، شکلی گرد یا دراز، بافتی نرم و آبدار با بویی خوش و شیرین دارد. رنگ پوست خربزه رسیده زرد کمرنگ تا نارنجی است و برجستگی های روی آن سفت تر می باشند. حفره مرکزی آن حاوی دانههای کوچک سفید است. خربزه میوه ای شیرین، لذیذ و گوارا برای فصل تابستان محسوب می شود. ﺧﺮﺑﺰه ﮐﺎل ﺣﺎوی ﻣﺰه ﺗﺮﺷﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﻼف ﺧﺮﺑﺰه رﺳﯿﺪه و ﺷﯿﺮﯾﻦ، ﺗﺮس را در اﻧﺴﺎن ﻣﯽ اﻓﺰاﯾﺪ و ﺷﺠﺎﻋﺖ را از ﺑﯿﻦ ﻣﯽ ﺑﺮد.
گوشت، تخم و پوست خربزه در تغذیه و پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد.
ترکیبات و طبیعت خربزه
خربزه حاوی فیبر، کلسیم، فسفر، پتاسیم، ویتامین A، ویتامین D و ویتامین C می باشد.
طبیعت آن گرم و خشک است.
خواص دارویی و فواید خربزه
۱- خواص خربزه برای تقویت سیستم ایمنی بدن
مصرف منظم خربزه باعث بهبود سیستم ایمنی بدن می شود. زیرا خربزه منبع غنی ویتامین C و ویتامین A می باشد که با تحریک گلبول های سفید خون به سیستم دفاعی بدن کمک کرده و از بدن در برابر انواع عفونت ها محافظت می کند.
ویتامین C از آنتی اکسیدان های قوی است که با رادیکال های آزاد مبارزه کرده و از بروز بیماری های مزمن و پیری زودرس پوست جلوگیری می کند.
۲- حفظ سلامت قلب و تنظیم فشار خون
خربزه منبع غنی پتاسیم است که فشار خون را کنترل می کند. خربزه مانع افزایش بیش از حد سدیم در بدن می شود و با کاهش فشار خون به سلامت قلب کمک می کند.
ماده آدنوزین موجود در خربزه برای رقیق شدن خون مفید است و با جلوگیری از لخته شدن خون مانع بروز بیماری های قلبی می شود. ویتامین C نیز از تصلب شرایین و سخت شدن سرخرگ ها جلوگیری می کند. علاوه بر ان فولات موجود در خربزه از بروز حمله قلبی پیشگیری می کند.
۳- خواص خربزه برای پیشگیری از سرطان
خربزه منبع غنی ویتامین C و بتاکاروتن است که مانع فعالیت رادیکال های آزاد می شود. رادیکال های آزاد به سلول های بدن آسیب رسانده و باعث رشد سلول های سرطانی می شود. خربزه از مواد غذایی مفید برای پیشگیری از سرطان است.
۴- کاهش استرس
پتاسیم موجود در خربزه ضربان قلب را نرمال کرده و با اکسیژن رسانی به مغز به ایجاد آرامش و تمرکز بیشتر فرد کمک می کند. خربزه همچنین حاوی سوپراکسید دیسموتاز است که با کاهش فشار خون و آرام کردن اعصاب با استرس مبارزه کرده و مانع مرگ سلولی ناشی از استرس اکسیداتیو می شود.
۵- خواص خربزه برای سلامت چشم
خربزه منبع غنی از بتاکاروتن است که برای سلامت چشم حیاتی می باشد. بتاکاروتن در بدن به ویتامین A تبدیل می شود و از بروز آب مروارید جلوگیری و به تقویت بینایی و دید در شب کمک می کند.
مطالعات نشان داده اند مصرف منظم مواد غذایی سرشار از ویتامین A میزان ابتلا به آب مروارید را تا ۴۰ درصد کاهش می دهد.
۶- درمان اختلالات کلیه و دیابت
نفروپاتی دیابتی نوعی اختلال کلیوی است که طی آن سلول های کلیه دچار آسیب می شوند. عصاره خربزه از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرده و به دلیل شاخص گلیسمی پایین مصرف معمولی آن برای بیماران دیابتی و افراد چاق بی خطر است.
۷- خواص خربزه برای درمان آسیب های ریه
مصرف منظم خربزه ویتامین A از دست رفته بدن را در افراد سیگاری یا افرادی که به طور پیوسته در معرض دود سیگار قرار گرفته اند جبران کرده و به ترمیم سلول های ریه کمک می کند. به خصوص در افرادی که در اثر مصرف زیاد دخانیات دچار آسیب های ریوی شده اند خربزه بسیار مؤثر خواهد بود.
۸- درمان اختلالات خواب
خربزه خاصیت آرام بخشی دارد و با تسکین اعصاب و رفع اضطراب به درمان بی خوابی و سایر اختلالات خواب کمک می کند.
۹- خواص خربزه برای بهبود مشکلات دوره قاعدگی
ویتامین C موجود در خربزه برای تنظیم جریان خون و کاهش گرفتگی عضلات در دوران قاعدگی مفید است. مصرف منظم خربزه در این دوران باعث بهبود جریان خون و کاهش لخته شدن خون شده و سایر مشکلات قاعدگی را بهبود می بخشد.
خربزه گاهی برای تحریک قاعدگی نیز مصرف می شود.
۱۰- کمک به کاهش وزن
خربزه از میوه های کم کالری با فیبر فراوان است و به کاهش وزن کمک می کند. فیبر باعث ایجاد احساس سیری در فرد شده و اشتها را کاهش می دهد. همچنین با پر کردن بخش زیادی از معده از مصرف میان وعده جلوگیری می کند و تأثیر زیادی در کاهش وزن و لاغری دارد.
۱۱- خواص خربزه برای ترک سیگار
خربزه سرشار از مواد معدنی و سایر مواد مغذی است که با علائم ترک نیکوتین مقابله کرده و کمبود ویتامین A ناشی از مصرف سیگار را جبران می کند. به همین علت خربزه برای ترک سیگار مؤثر خواهد بود.
۱۲- کمک به سلامت زنان باردار و جنین
خربزه برای سلامت زنان باردار و جنین عالی است. زیرا حاوی اسید فولیک و فولات فراوان است که به تولید و حفظ سلول های جدید کمک کرده و از بروز اختلالات لوله عصبی جنین جلوگیری می کند. همچنین خربزه با دفع سدیم اضافی بدن از احتباس آب در بدن جلوگیری می کند.
۱۳- خواص خربزه برای درمان دندان درد
پوست خربزه برای تسکین دندان درد مفید است، مقداری پوست خربزه را به ظرف آبی اضافه کرده و بگذارید بپزد. بعد از خنک شدن به عنوان دهانشویه از آن استفاده کنید.
۱۴- بهبود علائم بیماری آرتریت
خربزه دارای خواص ضدالتهابی است که از استرس اکسیداتیو در مفاصل و استخوان ها جلوگیری کرده و التهاب و درد ناشی از آرتریت را کاهش می دهد.
۱۵- بهبود هضم و عملکرد دستگاه گوارش
خربزه سرشار از فیبر است و به حرکات روده کمک کرده و با بهبود حرکت مواد غذایی در دستگاه گوارش به سلامت سیستم گوارشی و کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک می کند. خربزه برای درمان یبوست بسیار مفید است.
۱۶- خواص خربزه برای پوست
– مرطوب کننده پوست
خربزه حاوی ویتامین های E و K است که نقش مهمی در سلامت و درخشندگی پوست داشته و به مرطوب شدن پوست کمک می کنند. خربزه همچنین منبع عالی ویتامین های B، کولین و بتائین است که پوست را شاداب و جوان کرده و استفاده موضعی از خربزه به عنوان نرم کننده و مرطوب کننده پوست معجزه می کند.
– ترمیم پوست
ویتامین A موجود در خربزه باعث احیای پوست شده و ویتامین C به تولید کلاژن و درخشندگی پوست کمک می کند.
ماسک صورت خربزه
مقداری خربزه را داخل مخلوط کن ریخته و کمی پودر جو دوسر و ماست به آن اضافه و خوب مخلوط کنید. خمیر غلیظ حاصل را با حرکات دایره ای روی صورت و گردن ماساژ دهید و بعد از مدتی با آب گرم بشویید. برای تاثیر بهتر سه بار در هفته از این ماسک استفاده کنید.
– ضدپیری
خربزه حاوی مقادیر فراوان اسید فولیک است که موجب بازسازی سلول ها و سلامت پوست می شود، از سوی دیگر ویتامین C با رادیکال های آزاد مبارزه می کند و همین امر به کاهش چین و چروک پوست، حفظ خاصیت ارتجاعی پوست و سنتز کلاژن در پوست کمک می کند.
– درمان اگزما
آب خربزه برای درمان اگزما و از بین بردن لکه های پوستی، کک و مک صورت، درمان سوختگی و خراشیدگی ها مفید است.
۱۷- خواص خربزه برای مو
– پیشگیری از ریزش مو
خربزه حاوی مقادیر زیادی اینوزیتول است. این ماده برای جلوگیری از ریزش مو و افزایش رشد مو حیاتی است. این ویتامین در بیشتر مرکبات به جز لیمو نیز یافت می شود.
– نرم کننده مو
خربزه یک نرم کننده عالی برای مو محسوب می شود.
ماسک موی خربزه
۱ فنجان خربزه را با چنگال خوب هم بزنید و بعد از شستشوی مو با شامپو، آن را روی موهای خود مالیده و ماساژ دهید و بعد از ۱۰ دقیقه بشویید.
خواص درمانی تخم خربزه
– تخم های بو داده خربزه طبیعت گرم دارند.
– از تخم خربزه برای درمان سرفه های شدید و حاد بهره می گیرند.
– برای برطرف کردن درد سینه و حلق از تخم خربزه استفاده می شود.
– برای پایین آوردن تب های شدید از تخم خربزه کمک بگیرید.
– مغز های بو داده تخم خربزه ادرار آور است.
– تخم خربزه ملین است.
– میل جنسی را افزایش می دهد.
– تخم خربزه ویتامین E، A و C دارد.
– هسته خربزه دارای چربی و پروتئین و آهن نیز می باشد.
– از تخم خربزه برای پاک کنندگی کبد و کلیه و مثانه بهره می گیرند.
– تخم خربزه یک تسکین دهنده سوزش مجرای ادراری می باشد.
– برای روشن شدن پوست و برطرف شدن لک های صورت، تخم خربزه را بکوبید و آب لیمو ترکیب کنید و به پوست بمالید.
عوارض و مضرات مصرف خربزه
خوردن خربزه کال در کسانی که معده ضعیفی دارند ممکن است باعث اسهال و خلط شود.
هر صد گرم خربزه، ۸ گرم کربوهیدرات دارد که بیشترین نوع قند موجود در آن از نوع گلوکز و فروتوز است، بنابراین مصرف بیش از حد آن برای بیماران دیابتی توصیه نمیشود.
خربزه برای سرماخوردگی و درد سینه بسیار مضر است و باعث تب های صفراوی می شود.
مصرف بیش از حد آن تولید گرمی می کند.
زﯾﺎده روی در ﺧﻮردن ﺧﺮﺑﺰه، ﺳﺒﺐ ﻧﻔﺦ و اﯾﺠﺎد درد در ﻣﻌﺪه و روده ﻣﯽ ﺷﻮد.